kanibale to część bloga wiem-jak.com, utworzona z uwagi na istotne interesy twórcze jego autora. Jest formą wypowiedzi artystycznej, rozumianą jako zintegrowana i całościowa reakcja na akty „hołdu i fascynacji” dokonane poprzez zawłaszczenie utworów pierwotnych.
Opublikowane przykłady stanowią — eufemistycznie ujmując — bezumowny transfer własności intelektualnej, zwany też w kręgach zbliżonych do Narodowej Galerii Sztuki ZACHĘTA — „zawłaszczaniem” lub „kanibalizmem”. Prezentowane działania dotyczą „kanibali”, czyli wchłaniaczy cudzych utworów — zarówno instytucjonalnych, jak i osób prywatnych — którzy zafascynowali się projektami tak dalece, że pożarli je w całości lub częściowo i w pełni się z nimi zintegrowali (patrz tekst na blogu: „Zachęta do kanibalizmu?” z 16.04.2015 r.).
Inicjatywa dedykowana jest w szczególności tym, którzy z racji wykształcenia lub profesji, sprawowanej funkcji bądź też pozycji społecznej, nie powinni „obżerać się” cudzą własnością intelektualną. W grupie celowej „antykanibalowego” komunikatu znajdują się m.in. wykładowcy akademii sztuk pięknych, pracownicy akademiccy, heraldycy, projektanci, rysownicy, ilustratorzy, kuratorzy wystaw, artyści, notariusze, kandydaci do Senatu RP, a także inne osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz całkiem prywatne.
Stosowaną dla obrony aktów „kanibalizmu” wszelaką ekwilibrystykę — w szczególności odwoływanie się do art. 212 kodeksu karnego — skonfrontować warto z obowiązującym stanem prawnym:
Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
- Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
- Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.
- Przepisy powyższe nie uchybiają uprawnieniom przewidzianym w innych przepisach, w szczególności w prawie autorskim oraz w prawie wynalazczym.
Ustawa o prawie autorskim
- Kto przywłaszcza sobie autorstwo albo wprowadza w błąd co do autorstwa całości lub części cudzego utworu albo artystycznego wykonania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.
- Tej samej karze podlega, kto rozpowszechnia bez podania nazwiska lub pseudonimu twórcy cudzy utwór w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, artystyczne wykonanie albo publicznie zniekształca taki utwór, artystyczne wykonanie, fonogram, wideogram lub nadanie.
- Kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w inny sposób niż określony w ust. 1 lub 2 narusza cudze prawa autorskie lub prawa pokrewne określone w art. 16, art. 17, art. 18, art. 19 ust. 1 lub 2, art. 20 ust. 1-4, art. 40 ust. 1 lub 2, art. 86, art. 94 ust. 4 i art. 97, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
- Kto bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom rozpowszechnia cudzy utwór w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, artystyczne wykonanie, fonogram, wideogram lub nadanie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
- Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w ust. 1 w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
- Jeżeli sprawca uczynił sobie z popełniania przestępstwa określonego w ust. 1 stałe źródło dochodu albo działalność przestępną, określoną w ust. 1, organizuje lub nią kieruje, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5.
- Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Wszelkie zamieszczone materiały mają oparcie w faktach udostępnionych publicznie, a ich przywołanie oraz przedstawienie — zarówno wizualne jak i treściowe — może być rozumiane wyłącznie jako stwierdzenie ocenne i stanowi wyrażenie osobistej opinii.
Dla jasności — w niniejszym dziale przedstawiane są fakty i tylko fakty. Dokumentacja przedmiotowych faktów została zabezpieczona i zarchiwizowana dla potrzeb ewnetualnych rozstrzygnięć prawnych. Ocena prawna tychże faktów pozostawiona zostaje odpowiednim sądom. Ocena etyczna — czytelnikom. Moralna — sprawcom.
Publikacja „przypadków” jest też formą przywrócenia poczucia wstydu tym, którzy próbują bez ponoszenia osobistej odpowiedzialności i formalnych konsekwencji — o zwykłym „przepraszam” nie wspominając — przejść do porządku dziennego nad popełnionymi przez siebie czynami.
• • • Kanibalu — nie wódź mnie na pokuszenie…
W ramach „miłosiernego postanowienia” wstrzymałem od 1 stycznia roku 2017 uzupełnianie listy „kanibali”, ale nowi pretendenci do klubu „wchłaniaczy cudzej własności” sami pchają się na nią. Niektórzy najwyraźniej nie przyjmują do wiadomości, że jakiekolwiek wykorzystanie moich autorskich grafik i zdjęć wymaga mojej zgody, a choć na witrynie zamieszczone jest zastrzeżenie:
Uwaga! Materiały ilustracyjne umieszczone na stronie www.jakiznaktwoj.pl, a w szczególności grafika herbu RP oraz zdjęcie Kokardy Narodowej, podlegają ochronie prawnej.
to świadomie wykorzystują je do własnych celów — także komercyjnych.
Ponieważ działania te stanowią ewidentne wodzenie mnie na pokuszenie, dlatego wszystkim handlującym w imię komercyjnie rozumianego „patriotyzmu” cudzą własnością, polecam przypomnieć sobie sanacyjny program marszałka Piłsudskiego, wyrażony w 3 krótkich, żołnierskich słowach: «B.K.Z.» *
|
|
